23 sierpnia 2019

"Komunizm po polsku" - Nikołaj Iwanow


Książka napisana przez rosyjskiego historyka pracującego i mieszkającego od lat w Polsce. Związany m.in. z Uniwersytetem Opolskim oraz z Uniwersytetem Warszawskim. W swojej książce prezentuje przez pryzmat Kremlu genezę komunizmu w Polsce, którego proces zaczął się mniej więcej w roku 1943, kiedy już wiadomo, że hitlerowskie Niemcy tracą na sile, szczególnie po Bitwie Stalingradzkiej. Wtedy to Józef Stalin dostrzegł szansę na przejęcie wpływów w Polsce. 

Książka przedstawia starania Józefa Stalina o to by Polska trafiła w jego strefę wpływów, szczególnie widać to na konferencjach Wielkiej Trójki, czyli USA, Wielkiej Brytanii i ZSRR. To właśnie na nich przywódca ZSRR powoli przekonuje swoich sojuszników do swoich racji, a z każdym kolejnym spotkaniem zdobywa coraz większą przychylność swoich sojuszników. Poza oficjalnymi spotkaniami Stalin uruchamia wiele innych sposobów na "przywłaszczenie" Polski dla siebie. Agenci wywiadu, NKWD, ludzie od propagandy i inni zaczynają ciężkie boje o to  by wesprzeć plany przywódcy ZSRR. Autor wymienia i innych ludzi, którzy dążą do tego by Józef Stalin miał wielkie wpływy na terenie Europy Środkowowschodniej. Do tej grupy można zaliczyć oczywiście polskich komunistów, którzy z wielką chęcią widzieliby Polskę pod rządami Radzieckiej Rosji i jej przywódcy. Opisana jest też społeczność Żydowska, która po doświadczeniach II wojny światowej próbuje na nowa znaleźć się w powojennej rzeczywistości na terenach polskich. Autor ukazuje również bezsilność polskiej władzy, szczególnie Rządu w Londynie i jego prób negocjacji z Aliantami. Widać to szczególnie na rozmowach Stanisława Mikołajczyka (który łudzi się, że wszystko można uzyskać drogą dyplomacji) z Józefem Stalinem. Ukazane są również pierwsze lata po drugiej wojnie światowej, gdzie władza komunistyczna za wszelką cenę próbuje zdominować życie polityczne, gospodarcze i społeczne Polski. Ludzie ZSRR nie cofnęli się przed niczym by przeważyć szalę zwycięstwa na swoja korzyść poprzez fałszowanie wyborów w 1947 r., procesy pokazowe ludzi władz polskich i żołnierzy Armii Krajowej, którzy często byli oskarżani o współpracę z hitlerowcami, itp. 

Książka Nikołaja Iwanowa utrwala wiedzę na temat procesu komunizacji Polski, poprzez nowe twierdzenia i tezy, których jest jednak mało. Opisane wydarzenia często są ułożone niechronologicznie przez co można mieć wrażenie, że czyta się wciąż to samo. Z jednej strony przypomnienie niektórych faktów jest dobrą podwaliną do kolejnych nowych informacji, jednak wciąż powtarzane, nawet jeśli są ujęte w inny sposób, powodują, że czasami książka jest nudna. Dopiero w drugiej części, kiedy to autor omawia już czas po wielkiej wojnie, mamy czytelnicze ożywienie, ponieważ nie ma już takich powtórzeń, a częściej są nowe informacje bez zbędnych wiadomości o tym co było wcześniej. Aczkolwiek nie są to jakieś nowe fakty, o których wcześniej czytelnik by nie wiedział. Książka Nikołaja Iwanowa ukazuje przede wszystkim jak wiele wysiłku i starań włożył Józef Stalin w to, by Polska była pod wpływem ZSRR i komunistów, gdzie życie ludzkie nie liczyło się gdy w grę wchodziły władza i polityka. Autor książki w sumie niczym nie zaskakuje w swojej książce jednak informacje i fakty zawarte w niej są w sposób przystępny, co sprawia, że chce się czytać dalej. Można tu znaleźć wiele zdjęć osób związanych z ZSRR i komunizmem w Polsce jak i Polaków walczących przeciwko wpływom radzieckim w czasie II wojny światowej i w pierwszych latach powojennych.

Książkę przeczytałam dzięki uprzejmości WYDAWNICTWA LITERACKIEGO 

Autor: Nikołaj Iwanow
Tytuł: Komunizm po polsku
Wydawnictwo: Literackie
Miejsce i rok wydania: Kraków, 2017
Ilość stron: 464
Okładka: twarda
Wydanie: pierwsze

2 komentarze:

  1. Przyznam, że akurat zagadnienie komunizmu nie wpisuje się w moje zainteresowania. Raczej więc nie zajrzę do tej książki.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja akurat lubię historię z tego okresu. Ale rozumiem, bo to tematyka trudna w naszej historii, niestety.

      Usuń