"Był Pałac" - Krystyna Uniechowska - Dembowska

    II wojna światowa to czas bohaterów, którzy walczyli o wolność naszego kraju, walczyli do końca, chociaż wiele ich to kosztowało, szczególnie gdy z zewnątrz dostawali kolejne ciosy. Ale II wojna światowa to również czas osób, które walczyły za Polskę, ale czują się tym wszystkim zmęczone, oczekując końca, którego tak samo się boją jak i samej wojny. Pozostaje tylko czekanie. Ale nie tylko jest to oczekiwanie dla osób walczących, ale również jest to oczekiwanie ludzi, którzy przed wojną uciekali.

    O tym jest właśnie książka „Był Pałac” Krystyny Uniechowskiej – Dembińskiej. Jest koniec roku 1944. Do Pałacu stryja przybywają 12-letnia dziewczynka oraz jej sporo starszy brat, który uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Obydwoje uciekają przed wojną, której już mają dość, szczególnie brat, który już napatrzył się na zbyt wiele. Ale w Pałacu nie tylko oni znaleźli schron – jest już daleko lub bliska rodzina właściciela Pałacu, który stoi już dumnie od kilku wieków. W nim schronili się ludzie, którzy przynieśli różne bagaże doświadczeń wojennych, z niecierpliwością czekając na jej koniec, ale również jakie będą ich początki w nowej Polsce? Czy będą wolni? Czy popadną w kolejną niewolę? Świadkiem ich smutków, tęsknot, radości, obaw, strachu jest właśnie Pałac ze swoją tragiczną przeszłością. A co przyniesie im nowy rok  1945, który na przekór wszystkiemu, postanowili przywitać radośnie, szaleńczo nie patrząc czy wypada tak robić w dobie strasznej wojny i strasznej śmierci, która dotknęła ich bliskich, sąsiadów i wiele milionów  istnień podczas wojny?! Jak zakończą się ich losy w Pałacu i co czeka tytułowego bohatera tej powieści? To już musicie sami przeczytać?

    A czy warto?

   Sama nie wiem. Dlaczego? Ponieważ ta książka strasznie mi się dłużyła (co może być też przyczyna w formacie książki, ale nie tylko), co powodowało nudę. Ale klimat książki, ten ciągły strach i napięcie wokół legend Pałacu sprawiał, że chciało się poznać kolejne legendy, zwyczaje końca II wojny światowej oraz mity wokół starych budowli, które miały swoje bogate historie. Ciekawie jest tu również przedstawiony portret ludzi pragnących za wszelką cenę pozostać przy życiu, pomimo tragizmu wokół nich – można wręcz zastanawiać się czy Pałac „nie mści” się na nich za to, iż uciekają przed wojną, nie walcząc na froncie,by ojczyzna była wolna oraz umierać na polu walki jako bohater. A tak to są ludźmi, którzy uciekają przed śmiercią, ale też czekają na wyrok jaki im przyniesie przyszłość. Nie wiedząc czy bardziej bać się wojny czy przyszłości. I Pałac „przejął” ich obawy lęki – potęgując strach przed przyszłością.

    Autorka ponadto przedstawia zwyczaje panujące w siedzibach pod koniec wojny, ale chyba końca pewnej epoki, którą zakończyła wojna. Możemy poznać „od środka” kuchnię, podwórkowe oraz gospodarcze zwyczaje od wewnątrz, które są opisane z detalami; oraz przedstawiony jest przepiękny krajobraz rolniczy otaczający Pałac oraz okoliczne wsie, które są tłem bogatego Pałacu. Można tu wyczuć pewną nostalgię do przeszłości, która już nie powróci.

    Dodatkowo książka jest wzbogacona o rysunki Antoniego Uniechowskiego, który był ojcem autorki tej powieści. 

Tytuł: Był Pałac;

Autor: Krystyna Uniechowska – Dembińska

Wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy

Miejsce i data wydania: Warszawa, 2008;

Ilość stron: 328;

Wydanie I;

Oprawa: miękka.